کانون و پلی کلینیک روانشناسی کوک زندگی

خراسان رضوی – مشهد – امامت 18- پلاک 29

09925575345 – 90001205

شنبه تا پنجشنبه – 8 الی 20

برنامه ریزی

گزیده ای از سوالات دوستان عزیز و پاسخ ما

با سلام و عرض ارادت خدمت شما پرسشگر گرامي از حسن اعتماد شما به اين مركز تشكر مي كنيم

از شير گرفتن نوزاد معمولاً كار ساده‌اي نيست زيرا جداي از شير خوردن، كودك وابستگي‌هايي به مادر و آغوش او پيدا كرده است كه به راحتي از آن دل نمي‌كند. بعضي از بچه‌ها به راحتي شير خوردن را ترك مي‌كنند اما برخي ديگر در دوره‌اي طولاني و با سختي‌هاي بسيار، راضي به خوردن غذاهاي ديگر مي‌شوند. برخي از اصول روان‌شناختي مي‌تواند براي از شير گرفتن كودك از شير مادر موثر باشد.

1-از شير گرفتن بچه وقت و صبر مي‌خواهد

او از زماني كه پا به دنيا گذاشته، در آغوش مادر قرار گرفته و شير او را خورده است. طبيعي است كه به راحتي نمي‌تواند از آن دل بكند. پس بهتر است يك بازه زماني چند هفته‌اي را براي ترك شير، براي او در نظر بگيريد. در اين دوران بايد برنامه‌هاي ويژه‌اي تدارك ببينيد زيرا بچه‌ها معمولاً پرخاشگر مي‌شوند. آرامش خود را حفظ و سعي كنيد رفتاري آگاهانه در برابر آن‌ها داشته باشيد. اگر قرار باشد با اولين گريه و فرياد دوباره به او شير بدهيد، هيچ وقت موفق نخواهيد شد. در اين مدت به هيچ عنوان در برابر بهانه هاي كودك از تنبيه استفاده نكنيد.

2- پيش از آن كه كودك را از شير بگيريد، او را به غذا خوردن و نوشيدن مايعات با ليوان عادت دهيد

اين موضوع باعث مي‌شود كه براي ترك خوردن شير مادر مجبور به تحمل سختي‌هاي غذا خوردن با قاشق و چنگال نشود. براي او سرويس غذاخوري جداگانه‌اي، با طرح‌هاي كودكانه و رنگ‌هاي شاد و تند بخريد. به جاي ليوان‌هاي شيشه‌اي كه براي بچه‌ها خطرناك است، مي‌توانيد از قمقمه‌هاي رنگي پلاستيكي استفاده كنيد. اين وسايل حواس بچه‌ها را پرت و به دليل جذابيت‌هايي كه دارد، آن‌ها را به خوردن غذا و نوشيدن مايعات تشويق مي‌كند.

3-به تدريج فاصله زماني شير دادن‌ها را بيشتر كنيد.

صبح‌ها وقتي كودك از خواب بيدار شد به او شير دهيد و نوبت بعدي را تا جايي كه امكان دارد به تأخير بيندازيد. در اين حالت خود به خود، تعدادي از دفعات شيردهي حذف مي‌شود. البته بايد اين زمان را با خوراكي‌هاي مقوي و ميوه‌ها پُر كنيد. اگر گرسنه بماند حتماً باز هم به سراغ شما مي‌آيد.

4 -در برنامه‌هاي روزانه‌ي او تغييرهايي به وجود آوريد

اگر در تلاش هستيد كه تغذيه با شير مادر را تدريجا حذف كنيد زمينه به ياد آوري را در زندگي او را كاهش دهيد، تمركز او را به بازي ها و سر گرمي هاي جديد، منتقل كنيد. در اين روش چون از شير گرفتن آرام آرام است مشكلات عصبي، رواني و تغييرات هورموني مادر كه در يكباره از شير گرفتن اتفاق مي افتد بوجود نمي آيد و كودك نيز دچار ضربه رواني نمي شود. به اين ترتيب كودك كم كم علاقه به شير خوردن را از دست مي دهد و ممكن است خودش يكباره آن را كنار بگذارد؛ بنابراين لازم است او را زمان بيشتري خارج از خانه نگه داريد تا در عادت‌هاي او تغيير ايجاد شود. كودك را بيشتر به خانه پدر و مادربزرگش يا به پارك ببريد. بچه‌ها در اين سنين به راحتي با جايگزين‌ها كنار مي‌يند پس سعي كنيد روش‌ها و كارهاي مناسبي را برايش در نظر بگيريد.

5-از همسرتان كمك بگيريد

از او بخواهيد وقت بيشتري را با فرزندتان بگذراند. در دوراني كه قصد داريد او را از شير بگيريد، از پدر خانواده بخواهيد به او غذا بدهد يا وقت‌هايي كه شير مي‌خواهد، او را در آغوش بگيرد و بيرون از خانه ببرد. پدر مي‌تواند شب‌ها فرزندتان را بخواباند و در كنار او باشد زيرا بسياري از بچه‌ها عادت دارند با مكيدن سينه مادر خود به خواب بروند.

6-در روش‌هاي سنتي، مادران موادي مانند فلفل را به نوك سينه خود مي‌زدند تا كودك از خوردن شير امتناع كند.

بعضي از بچه‌ها چنان به شير مادر وابسته‌اند كه حاضرند تندي و تلخي را به جان بخرند اما دست از شير خوردن برندارند. براي انجام اين كار حتماً با متخصص اطفال مشورت كنيد. داروهاي گياهي خواص و عوارضي دارند كه ممكن است براي كودك شما مضر باشد.

7از تجارب اطرافيان خود در اين زمينه استفاده كنيد.

8-زماني را براي قطع شيردهي انتخاب كنيد كه حوادث تنشزاي ديگري براي كودك در شرف وقوع نباشد . براي نمونه قطع كردن شير ، قبل از زمان بازگشت مادر به محل كار ، رفتن به مسافرت و يا همزماني آن با آموزش كنترل ادرار نباشد.

9-بهتر است اطرافيان مادر ، در خلال دوره از شيرگيري كودك پيشرفتهاي او را در اين كار ، هرچند جزيي باشد ، گوشزد كنند و با اين عمل ، به اعتماد به نفس مادر كمك كنند.

10-در هنگام از شير گرفتن كودك و تا مدتها بعد از آن ، بهتر است مادر با لباس كودك را استحمام كند تا كودك دوباره به شير خوردن تشويق نشود.

11-مي‌دانيم كه خوردن شير مادر براي كودك فقط تامين نياز غذايي او نيست، بلكه در آغوش مادر بودن، تماس بدني با او و … بسياري از نيازهاي روحي و عاطفي كودك را نيز ارضاء مي‌كند. پس بايد توجه داشت كه با گرفتن شيرمادر، كودك از نظر عاطفي و روحي دچار كمبود نشود.

12-به ياد داشته باشيد كه قرار است شير از بچه گرفته شود نه مادر از او. پس سعي كنيد كودك را از شير مادر غافل كنيد اما خود، از بچه غافل نشويد و از طريق ديگري محبتتان را به كودك نشان دهيد و وقت كافي را با او صرف كنيد تا كودك شما اين توجه و همراهي را درك كند. فعاليت هايي مثل بازي با او ، ايجاد ارتباط فيزيكي، و … مي تواند به او اين حس را القاء نمايد كه تو هنوز دوست داشتني هستي.

:بيش فعالي يكي از اختلالاتي است كه ممكن است برخي از كودكان به آن مبتلا شوند.اين اختلال داراي علايمي است كه مي توان در تشخيص اين اختلال كمك نمايد اما بايد اين نكته را مورد توجه قرار داد كه تشخيص صحيح و برچسب اختلال بيش فعالي بايد توسط روانپزشك صورت گيرد و والدين نمي توانند بصرف بودن برخي از اين علايم در كودك خود او را بيش فعال بنامند.درمان اين اختلال توسط دارو و روشهاي تغيير رفتار و در بعضي مواقع همراه با رژيم غذايي صورت مي گيرد.جواب تفصيلي: اختلال‌ كم‌ توجهي‌ ـ بيش‌ فعالي‌ عبارت‌ است‌ از يك‌ نوع‌ رفتار خاص‌ در كودكان‌ به‌ طوري‌ كه‌ اين‌ كودكان‌ تنها مي‌توانند براي‌ مدت‌ كوتاهي‌ روي‌ يك‌ موضوع‌ خاص‌ تمركز كنند. ضمناً اين‌ كودكان‌ گاهي‌ حركات‌ و رفتار كنترل‌ نشده‌اي‌ را به‌ طور ناگهاني‌ از خود بروز مي‌دهند. به‌ نظر مي‌رسد كه‌ اين‌ اختلال‌ در اختلالات‌ يادگيري‌ نقش‌ داشته‌ باشد و تخمين‌ زده‌ مي‌شود حدود 10%-5% كودكان‌ مدرسه‌اي‌ گرفتار اين‌ اختلال‌ باشند.

    علايم‌ شايع‌

  1. زياد صحبت‌ مي‌كند.
  2. وسط‌ صحبت‌ يا كار ديگران‌ مي‌پرد.
  3. به‌ نظر مي‌رسد كه‌ اصلاً گوش‌ نمي‌دهد
  4. كودك‌ روي‌ صندلي‌ مرتب‌ مي‌جنبد و دست‌ها و پاهاي‌ خود را تكان‌ مي‌دهد.
  5. وقتي‌ به‌ كودك‌ گفته‌ مي‌شود كه‌ بنشينيد، فقط‌ به‌ مدت‌ كوتاهي‌ روي‌ صندلي‌ بند مي‌شود.
  6. حواس‌ كودك‌ به‌ راحتي‌ پرت‌ مي‌شود.
  7. قبل‌ از مطرح‌ شدن‌ كامل‌ سؤال‌، كودك‌ پاسخ‌ را مي‌دهد.
  8. كودك‌ در رعايت‌ نوبت‌ در بازي‌ و صف‌ مشكل‌ دارد.
  9. كودك‌ در اجراي‌ دستورالعمل‌ها مشكل‌ دارد.
  10. كودك‌ قادر به‌ تمركز روي‌ يك‌ كار يا بازي‌ مشخص‌ نيست‌.
  11. مرتب‌ از يك‌ كار تمام‌ نشده‌ منصرف‌ شده‌، به‌ كار ديگري‌ مي‌پردازد.
  12. در انجام‌ بازي‌، بدون‌ ايجاد سروصدا، مشكل‌ دارد.
  13. چيزهاي‌ مورد نياز براي‌ انجام‌ كارها را گم‌ مي‌كند.
  14. اغلب‌ كارهاي‌ خطرناك‌ انجام‌ مي‌دهد بدون‌ اينكه‌ به‌ عواقب‌ ناگوار آنها توجه‌ داشته‌ باشد.

    علل‌ بيش فعالي ناشناخته‌ است‌. فرضيات‌ زيادي‌ مطرح‌ شده‌اند، اما هيچ‌ يك‌ تأييد يا رد نشده‌اند. تصور بر اين‌ است‌ كه‌ منشاي‌ آن‌ بيولوژيك‌ باشد.

        درمان‌

 در بعضي‌ از موارد، رفتار غيرطبيعي‌ كودك‌ به‌ هنگام‌ بلوغ‌ كاملاً برطرف‌ مي‌شود. در بعضي‌ ديگر، بيش‌ فعالي‌ با افزايش‌ سن‌ كاهش‌ مي‌يابد. و در برخي مواقع و شرايط لازم است تا درمان صورت گيرد.البته درمان‌ بايد توسط روانپزشك صورت گيرد.زيرا در بسياري از موارد از دارو درماني براي كنترل و درمان اين اختلال استفاده مي نمايند.البته در كنار دارو درماني نياز به راهبردهاي‌ تغيير رفتار نامطلوب‌ لازم است‌.

رژيم‌ غذايي‌

به افرادي كه داراي اين اختلال هستند رژيم‌ غذايي‌ مخصوصي‌ پيشنهاد شده‌ است: حذف‌ كليه‌ افزودني‌هاي‌ غذايي‌ (ادويه‌ جات‌ و غيره‌)، حذف‌ مواد به‌ خصوصي‌ از رژيم‌ غذايي‌، يا ويتامين‌ درماني‌ شديد. اغلب‌ تحقيقات‌ پزشكي‌ اشاره‌ به‌ اين‌ دارند كه‌ اين‌ رژيم‌ها براي‌ تعداد بسيار كمي‌ از كودكان‌ مفيد هستند. اما بسياري‌ از والدين‌ تغييرات‌ قابل‌ توجهي‌ را در رفتار كودكان‌ خود پس‌ از استفاده‌ از اين‌ رژيم‌ها گزارش‌ كرده‌اند. شايد دليل‌ آن‌ اين‌ باشد كه‌ با تهيه‌ غذاهاي‌ مخصوص‌ براي‌ كودك‌، وي‌ احساس‌ مي‌كند كه‌ توجه‌ بيشتري‌ به‌ او مي‌شود. در مورد هرگونه‌ رژيم‌ غذايي‌ مخصوصي‌ كه‌ براي‌ كودك‌ خود در نظر داريد با پزشك‌ خود مشورت‌ كنيد.

پرسشگر گرامي؛ تربيت فرزند يكي از وظايف دشوار والدين بوده كه اين مهم نيازمند فراگيري دانش و مهارت و لازمه آن صبر و بردباري است. در موارد بسياري رفتارهاي نابهنجار فرزندان ريشه تربيتي دارد ؛لذا در مواجهه با مشكل اين گونه رفتارها ،بايد در پي ريشه يابي بود تا با اصلاح ريشه ،رفتار نيز اصلاح شود. يكي از مشكلات شايع والدين در مسير پرورش فرزند لجبازي كودكان است. يكي از علل مهم لجبازي در كودكان مربوط به روند رشد طبيعي كودك مي باشد. به عبارتي؛ در مقاطعي از رشد كه كودك نياز به استقلال طلبي دارد ممكن است بعضي از رفتارهاي كودك به صورت لجبازي ظاهر شود. در واقع بايد گفت كه تمام كودكان در مراحلي از رشد خود دچار لجبازي و واكنش هاي بد مي شوند كه بخشي از آن نيز طبيعي است و متأسفانه انتظارات غيرواقع بينانه والدين است كه باعث تشديد لجبازي و تثبيت آن دركودك مي شود، بنابراين برخي از رفتارها و لجبازي هاي كودك حالت طبيعي دارد و نبايد نسبت به آن حساس بود. در پاسخ به سوال شما ابتدا به بررسي علل لجبازي مي پردازيم و در ادامه به راهكارهاي مقابله با لجبازي كودكان را مورد بررسي قرار مي دهيم.

علل لجبازي در كودكان

1.بي توجهي والدين

بي توجهي والدين به كودك سبب مي شود تا به تدريج در كودك بهانه گيري و لجبازي شكل گيرد. زماني كه كودك با بي توجهي والدين روبرو مي شود، براي جلب توجه آنان سعي مي كند دست به هر كاري بزند كه يكي از اين روش ها لجبازي مي باشد.

  1. استبداد والدين

زماني كه كودكان با دستورات آمرانه و بدون انعطاف والدين روبرو مي شود، براي مقابله با چنين وضعيتي دست به لجبازي مي زنند. در حقيقيت كودكان براي فرار از اطاعت بي چون و چرا از والدين سخت گير و بي منطق و در شرايطي كه به خواسته هاي آنان توجهي نمي شود در برابر دستورات والدين مي ايستند و دست به لجبازي مي زنند.

  1. بد آموزي

كودكان در مواردي از والدين خود مي آموزند كه مسائل و دشواري هاي خود را از راه جبر و زور حل كنند و مشكلات خود را از اين طريق ريشه كن كنند.

  1. آزمايش

كودكان در مواردي والدين خود را مورد آزمايش قرار مي دهند تا مشخص شود كه آيا مي توان با والدين زور آزمايي كرد يا نه؟ در چنين موقعيتي كودكان براي درخواست و بر طرف كردن نيازهايشان از راه گريه و بهانه جويي استفاده مي كنند تا از طريق بفهمند آيا مي توان با بكارگيري اين شيوه بر والدين خود تاثير گذار باشند يا نه؟ در صورتي كه والدين در برابر گريه ها و بهانه جويي هاي كودك خود كوتاه بيايند، كودك راهي را كه انتخاب كرده است را ادامه مي دهد و لجبازي در او به صفتي پايدار تبديل مي شود.

  1. روش تربيتي غلط

به نظر مي رسد گاهي شيوه تربيتي والدين به گونه اي است كه فرزند را به فردي پر مدعا، سلطه جو و از خود راضي تبديل مي كند. مهر و محبت والدين به گونه اي است كه بچه ها اين احساس را دارند كه والدين چون كلفت و نوكر آنان هستند و بايد هر چه آنان مي خواهند را بر آورده كنند. بديهي چنين كودكاني زماني كه با مانع روبرو مي شوند، خواهند كوشيد با تمام قدرت در برابر آن ايستاده و به هر صورتي كه شده به خواسته هاي خود برسند حتي از راه لجبازي و به ستوه آوردن والدين خود. در ضمن شيوه تربيتي غلط والدين باعث مي شود كه اين احساس در كودك زنده شود كه مي تواند به تمام خواسته هاي خود دست يابد، بديهي است در چنين شرايطي نرسيدن به خواسته هاي كودك او را به منبعي از لجبازي و يك دندگي تبديل كند و اين رفتار تا زماني كه خواسته هاي او بر آورده نشود ادامه يابد.البته علل لجبازي كودك در موارد بالا محدود نمي شود و ما به دليل طولاني نشدن بحث از ذكر ساير موارد خودداري مي كنيم.

چه بايد كرد

  1. از گريه كودك نترسيد

ممكن است در ابتداي راه و با بكارگيري نكاتي كه در اين سوال به آن اشاره شده است، با رفتارهاي شديد و گريه هاي غير قابل كنترل كودك خود مواجه شويد. در اولين گام لازم است كه در برابر اين گريه ها مقاومت كنيد، چنانچه اين گريه ها شما را تحت تاثير قرار دهد و از برنامه تربيتي خود كوتاه بياييد هيچ گاه در تربيت كودك خود موفق نخواهيد بود. به ياد داشته باشيد كودكان روان شناسان ماهري هستند و پدر و مادر را بهتر از خودشان مي شناسند. آنان نقاط ضعف ما را به خوبي مي دانند و از اين راه سعي در پيشبرد مقاصد خود دارند.

  1. علل لجبازي كودك خود را با دقت بشناسيد و سعي كنيد اين عوامل را از بين ببريد.
  2. در موقع خشم و عصبانيت، بويژه زماني كه كودك به دليل نسبتا قابل قبولي سر از عصيان و بهانه گيري در آورده است؛ هيچ چيز سازنده تر از آن نيست كه او در يابد والدين به احساس او پي برده اند و از آنچه كه در درون او مي گذرد آگاهي دارند. همدردي و همزباني مي تواند موجبات انس و آشنايي كودك را فراهم آورد و كودك را به تعقل وادارد. همينكه طفل در يابد والدين با او از در همدردي وارد شده اند آرامش خواهد يافت و دست از لجبازي بر مي دارد.
  3. مي توان با كودك وارد بحث و گفت و گو شد و با زبان كودكانه از اينكه چي شده است كه حرف پدر و مارد را گوش نمي دهد سخن گفت. در اين گفت و گو سخنان و جملات شما بايد حالت توصيفي داشته باشد. به عنوان مثال به جاي اينكه بپرسيد: چرا با پدر و مادر خود مخالفت مي كني؟ بپرسيد: چي شده است كه حرف پدر و مادر گوش نمي دهي؟
  4. يكي از مسائلي كه در ايجاد روابط سازنده والدين با كودكان تاثير زيادي دارد، احترام گذاشتن به شخصيت مستقل كودك است. برخوردها با كودك بايد عاقلانه باشد و هيچ گاه نبايد احساسات او را بازيچه گرفت. چنين موضعي در ايجاد احساس آرامش در كودك بسيار مهم است. يكي از شيوه هاي به رسميت شناختن شخصيت كودك دادن مسئوليت هاي مختلف و لو كوچك به آنان مي باشد. كودكان در انجام مسئوليت خود راه و روش آقا منشي را در پيش مي گيرندو تا حدود زيادي به افرادي آرام و داراي صبر و حوصله تبديل مي شوند.
  5. ذكر داستان هاي خاص درباره لجبازي براي مهار لجبازي بسيار موثر است. داستان زبان كودكان است و آنان با تمام وجود داستان را گوش مي دهند و از آن الگو گيري مي كنند و سعي مي كنند خود را در قالب اين الگو ها قرار دهند.
  6. در برابر لجبازي كودك بي اعتنا باشيد. زماني كه او لجبازي مي كند تا به خواسته خود برسد، بر خلاف خواسته او رفتار كنيد و نسبت به لجبازي هاي او بي اعتنا باشيد.
  7. چنانچه كودكتان از شما درخواستي داشت، اگر آن خواسته در حد توان شما مي باشد و يا اينكه برآورده كردن آن به صلاح كودكتان مي باشد؛ بدون هيچ درنگي خواسته او را انجام دهيد؛ در غير اينصورت محكم و با استدلالي كه قابل فهم كودك باشد، به خواسته هاي او جواب منفي بدهيد. نكته كليدي اينجاست كه به هيچ عنوان نبايد در برابر اصرار او كوتاه بيائيد و هر چه او بر خواسته خود اصرار كرد، شما نبايد از موضع خود دست بكشيد. اگر صلاح مي دانيد كه كودكتان نبايد كاري را انجام دهد پس نبايد انجام دهد. مهم نيست كه براي رسيدن به مقصود خود چقدر مبارزه يا داد و فرياد مي كند. قاطعانه و با آرامش موضع خود را حفظ كنيد.
  8. براي مواجهه با رفتار وي سعي كنيد با انجام كارهاي غيرقابل انتظار و جالب او را سرگرم كنيد تا كم كم احساس كند خنديدن بهتر از عصباني بودن است و لذت بيشتري هم دارد.
  9. در قبال لجبازي كودكان، ذهن آنها را از مسئله منحرف كنيد . تغيير جهت تمركز فرزندتان از اين نظر مؤثر است كه كودكان در سن كم براي مدت كوتاهي به يك مورد توجه مي كنند؛ زيرا حافظه بلند مدت آنها خيلي فعال نمي باشد. براي تغيير ذهن از حركات – شكلها – صداها و حوادث ساختگي استفاده كنيد.

نكته پاياني

در برخي موارد كه راهكارهاي بالا مفيد واقع نشد لازم است با جديت در برابر لجبازي او ايستادگي كنيد، براي اين كار:

الف) رفتاري كه كودك بايد آن را ترك كند را به صورت روشن و واضح براي او تعريف كنيد.( مشق هايت را بايد تا ساعت 7 انجام دهي)

ب) تنبيه و مجازات تخطي از حرفهاي والدين را تعيين كنيد. تنبيه بايد در حد توان كودك باشد.( چنانچه مشق هايت تا ساعت 7 انجام ندهي، امروز نمي تواني برنامه كودك نگاه كني)

ج) اعمال مجازات بلافاصله بعد از تخطي كودك. زماني كودك به هر دليلي از خواسته هاي والدين سر باز زد، تنبيه مورد نظر را بدون هيچ اغماضي براي كودك اجرا كنيد.

د) در حين تنبيه با كودك حرف نزنيد و فقط تنبيه مورد نظر را در مورد او اجرا كنيد.

ازدواج موقت حكمي الهي و از سنت هاي حسنه اسلامي و مورد اتفاق نظر تمامي فقهاي شيعه است قانون مدني ايران نيز چون تحت تأثير فقه شيعه است، از ابتدا تا به امروز نكاح منقطع را به رسميت شناخته است. V}مواد 1075: 1076، 1077، 1113، 1152 {V به رغم پذيرش اين نوع نكاح در شرع و قانون، در زمينه اجراي آن ، همواره بحث بين معتقدان و منتقدان اين نوع ازدواج رواج داشته است. علت هم آن است كه هر گروهي با ديدگاه و از زاويه‏اي خاص به قضاوت مي‏نشيند. براي قضاوت بين اين دو عقيده و اشراف به بحث، لازم است ادلة هر گروه بررسي شود:

T} يك. ادلة منتقدان نكاح منقطع: {T

1ـ1. عده‏اي اين نوع ازدواج را راهي براي سوء استفاده دانسته‏اند. اين عده هميشه پيرمرد پول داري را تصور مي‏كنند كه براي خوش‏گذراني، دختري را صيغه مي‏كند و بعد از ارضاي شهواتش، او را رها مي‏سازد، يا مرد زن‏داري كه بي‏اعتنا به خانواده‏اش هر روز به دنبال يك زيبارويي است كه بتواند او را اسير كند و كام گيرد و…!!

در جواب اين عده همين بس كه همة آزادي‏هاي قانوني و تأسيس‏هاي حقوقي، مي‏توانند مورد سوء استفاده قرار گيرند براي مثال حق رانندگي ـ كه يك حق مشروع و پسنديده‏اي است ـ از سوي عده‏اي به بدترين نحو مورد استفاده قرار مي‏گيرد و حتي منجر به وارد آمدن خسارت جاني و مالي مي‏شود. پس بدين ترتيب بايد گفت: حق رانندگي امري مذموم و پليد است!؟ در حالي كه چنين نيست. پس اگر عده‏اي از اين نهاد حقوقي به جهت سوء استفاده بهره‏برداري كنند اين امر خدشه‏اي به اصل آن وارد نمي‏كند؛ بلكه ايراد به خود اين افراد يا گريزگاه‏هاي قانوني و… وارد است.

1ـ2. عده‏اي ديگر با تشبيه نكاح منقطع به كرايه و اجاره، سعي دارند كه وانمود كنند زني كه صيغه مي‏شود، در واقع به اجارة زوج خويش درمي‏آيد و اين را خلاف شأن زن و سوء استفاده از او دانسته‏اند.

در پاسخ گفتني است آنچه خلاف شأن زن است، اين است كه زن همچون كالايي بدون هيچ حق و حقوقي و بدون هيچ ضابطه‏اي، مورد بهره‏برداري جنسي قرار گيرد؛ يعني، دقيقاً آنچه كه در دنياي غرب اتفاق مي‏افتد و يا آنچه كه در نزد افراد لاابالي و بي‏بند و بار در مشرق زمين مي‏گذرد! حال اينكه زن اين چنين مورد سوء استفاده قرار گيرد، خلاف شأن زن است يا اين كه او به طور قانوني و مشروع با حفظ حقوقش به استمتاعاتش دسترسي يابد؟

به فرض كه عقد نكاح منقطع در مواردي شبيه عقد اجاره باشد، آيا اين دليل مي‏شود كه اين دو عقد يكي باشند؟ در حالي كه مي‏دانيم اين دو عقد در خيلي از اوصافش با يكديگر تفاوت دارند.

نكتة ديگر اينكه مخالفان گمان مي‏كنند در عقد نكاح منقطع فقط مرد است كه بهره مي‏برد و زن در اينجا هيچ بهره‏اي نمي‏برد؛ در حالي كه بهره‏مندي اين دو طرفيني است و همان‏طور كه زن در مقابل مرد تكاليفي دارد، داراي حقوقي نيز است.

1ـ3. عده‏اي ديگر متعه و نكاح منقطع را سدّي در جهت تشكيل خانواده مي‏دانند، چرا كه افراد اگر براي ارضاي نيازهايشان به سهولت دسترسي به ديگري داشته باشند، انگيزة‏شان براي تشكيل دائمي خانواده كم مي‏شود. V}اسماعيل هادي، دورنماي حقوقي ازدواج موقت، ص 90 ـ 75{V

در پاسخ مي‏گوييم: همان‏طوري كه شما با ديد منفي نگاه مي‏كنيد و اين امر را سدي براي تشكيل خانواده مي‏دانيد، ما از زاوية مثبت به اين نهاد مي‏نگريم و آن‏را زمينه‏ساز تشكيل خانوادة دائمي مي‏دانيم

T} ب. ادلة موافقين نكاح منقطع: {T

2ـ1. عده‏اي از موافقين معتقدند: در اجتماعي كه دسترسي به ازدواج دائم روز به روز مشكل‏تر مي‏شود، ازدواج موقت راهكار مناسبي است تا افراد بتوانند در كنار يكديگر به آرامش برسند و بدين ترتيب متعه مانع رواج فساد و فحشاء مي‏شود.

2ـ2. اگر اين نوع ازدواج در غياب نكاح دائم تجويز نشود، افراد براي ارضاي روحي و جنسي خويش به روابط آزاد و نامشروع روي مي‏آورند و بديهي است كه اين روابط آزاد از هيچ انضباط و نظم و تعهدي برخوردار نيست.

 در حالي كه نكاح منقطع براي طرفين تعهد و مسئوليت ايجاد مي‏كند. براي نمونه زن مي‏تواند از زوج طلب نفقه كند يا اينكه مشخص شود اگر فرزندي حاصل شد، چه تكليفي دارد. هر يك از اين مسئوليت‏ها مي‏تواند ضمانت قانوني داشته باشد.

حال اگر اين ضوابط موجود نباشد، فرزندي كه به دنيا مي‏آيد، تكليفش چيست؟ در اينجا مرد مي‏تواند اين فرزند را به مرد ديگري نسبت دهد و از پذيرفتن مسئوليت او شانه خالي كند.

2ـ3. كساني كه نمي‏توانند بار مسئوليت پيمان دائم را بر دوش بكشند، عقد منقطع بهترين راه براي ارضاي جنسي آنان است. برتراند راسل مي‏گويد: «در عصر حاضر بدون اختيار ازدواج به تأخير مي‏افتد، در حالي كه صد تا دويست سال قبل تحصيلات دانشجو در هر رشته‏اي كه بود در هجده سالگي تمام مي‏شد… اما در حال حاضر از سن بلوغ تا 30 سالگي كه فرد آمادگي براي زندگي حاصل مي‏كند (يعني 15 سال) مي‏گذرد كه دقيقاً دوران بحران جواني و نمو غريزة جنسي است… براي مقابله با اين بحران و پاسخگوئي به نيازهاي جنسي در حاليكه فرد نمي‏تواند مسئوليت زندگي دائمي را بپذيرد، چه بايد كرد؟ يا بايد جوانان را از تحصيل محروم كرد و آن‏ها را مجبور نمود كه در جواني ازدواج كنند كه اين معقول نيست يا بايد به آن‏ها اجازه دهيم قواي غريزي خويش را در فاحشه خانه‏ها مصرف نمايند كه اين مستلزم بروز عوارض روحي و امراض مقاربتي است، پس فقط يك راه باقي مي‏ماند و آن ازدواج موقت است». V}حسين صفائي، اسدالله امامي، حقوق خانواده صفحة 22 {V

2ـ4. دختر و پسري كه مي‏خواهند با يكديگر ازدواج كنند، لازم است هر چه بيشتر و بهتر با خصوصيات يكديگر آشنا شوند. در همين راستا نكاح منقطع مي‏تواند يك دورة آزمايشي براي ازدواج دائم باشد كه افراد سنتي و مذهبي به خوبي مي‏توانند از اين نهاد مي‏توانند استفاده كنند.

اين نوع ازدواج موقت در بين مسيحيان آمريكا نيز مورد توجه قرار گرفته است. V}سيد رضي شيرازي، بن‏بست‏هاي اجتماعي، صفحة‏ 16{V

اينك با تمام اين اوصاف خود شما به قضاوت بنشينيد و معايب و محاسن را در دو كفة ترازو بگذاريد و نظاره كنيد كه كفة ترازو به نفع كدام گروه سنگين‏تر است؟

T} ديد منفي نسبت به ازدواج موقت{T

با اين همه محاسن و خوبي‏هايي كه ازدواج موقّت دارد و در واقع در غياب ازدواج دائم بهترين راهكاري است كه مي‏توان ارائه كرد، پس چرا بازتاب اجتماعي آن پسنديده نيست و جامعه ـ به خصوص بانوان ـ با ديد مثبت به آن نمي‏نگرند؟ در جواب به اين پرسش مي‏توان به علل زير اشاره كرد:

  1. سوء استفادة برخي افراد از اين نوع ازدواج، سبب شده جلوه‏اي ناميمون از آن نهاد حقوقي به جاي بماند و عده‏اي نيز با بيان اين سوء استفاده‏ها، اصل اين نوع ازدواج‏ها را زير سؤال برده‏اند.
  2. جامعة امروزين ما بيشتر با فرهنگ غرب آشنا شده است؛ در حالي كه يكي از اركان اين فرهنگ هرج و مرج و بي‏بند باري جنسي است.

طبق اين آموزه بهره‏مندي هر چه بيشتر و منفعت هر چه بالاتر از جنس مخالف ـ بدون داشتن مسئوليتي در مقابل او ـ مورد تأكيد قرار گرفته، رايج مي‏شود! روشن است افرادي كه با اين فرهنگ مأنوس مي‏شوند، ياد مي‏گيرند كه تن به محدوديتي در خصوص روابط جنسي ندهند و خود را محصور به يك نفر نكنند و در عين حال مسئوليتي نداشته باشند.

  1. تبليغات منفي گروه‏ها و افراد كه دربارة اين نوع ازدواج، عامل ديگر بعضي از مخالفت ها است؛ زيرا عده‏اي قائل به ارتباط آزاد بين دختر و پسر مي‏باشند!! بديهي است اين عده چون منافع و يا اعتقاداتشان چنين ارتباطاتي را اقتضا مي‏كند، دربارة اين نوع ازدواج تبليغات منفي مي‏كنند.
  2. در اين نوع ازدواج، گمان بانوان آن است كه هيچ حق و حقوقي ندارند و صرفاً استثمار آنها مورد نظر است. اين امر سبب مخالفت ايشان با اين نوع ازدواج مي‏شود.

با اين اوصاف برخي از دختران و پسران در عين حال كه با افراد متعددي ارتباط دارند و روابط نزديكي را با آنها برقرار مي‏كنند و احياناً لطمات روحي و جسمي متعددي نصيبشان مي‏شود؛اما حاضر نيستند كه طي يك عقد حقوقي و با ضمانت قانوني، با يك نفر ارتباط منضبط و مسئوليت‏آور داشته باشند! اين نشانگر برخورد احساسي با مسئلة ازدواج موقّت و غريزة جنسي است و مخالفت برخي از ايشان نيز مي‌تواند به جهت هواپرستي و شهوت‏راني باشد.  براي أگاهي بيشتر در اين زمينه مي‌توانيد به كتاب‌هاي زير مراجعه كنيد:

تحريرالوسيله، امام خمينى، شرايط ازدواج موقت.

ازدواج موقت نياز امروز(بحت تاريخي، تفسيري، فقهي و اجتماعي)، عباس عباس‌زاده، نشر شاكر،

ازدواج موقت تعدد زوجات، ذبيح الله علي زاده اشكوري،انتشارات فردوس

خوشحاليم شما مخاطب ما هستيد اميدواريم راهنماي خوبي در رابطه با اين موضوع براي شما باشيم.

از اين كه صادقانه، خالصانه و با صراحت كافى مسئله خود را با كارشناسان اين دفتر در ميان گذاشتيد، تشكر و قدردانى مى‏كنيم.هرچند مطلب شما در مورد اتفاقي كه افتاده قابل تامل است و بايد بررسي شود ولي واكنش شما نياز به دقت بيشتري دارد.هرچند در مورد مطلب شما هم نكاتي قابل طرح است مثلا چرا اعتراف نموده است؟آيا بروز اين اتفاق بايد مساوي با برهم زدن تعادل و فضاي عاطفي خانه شود؟آيا بجاي ريشه يابي و درمان بايد رفتار متقابل انجام داد؟مطمئنا شما هم مانند ما اين راهكاري را بهترين راه نمي دانيد و به اشتباه بودن آن كاملا آگاه هستيد.آنچه در اين وضعيت به شما كمك مي نمايد حفظ آرامش خود و شناسايي وضعيت موجود و حركت آگاهانه بسمت وضعيت مطلوب مي باشد.در ادامه سعي مي نماييم تا به اين موضوع بطور كامل بپردازيم.

رابطه با فرد ديگر و به تعبير روانشناسي خيانت در عين اينكه بعنوان يك موضوع مطرح است اما داراي ريشه هاي متعددي است كه هر كدام در بروز اين رفتار دخيل هستند.لذا به نظر مي رسد در مرحله اول بعلت اهميت موضوع و پيچيدگي خاص آن از خدمات مشاوره حضوري استفاده نمايد. اما در اين فرصت ما هم بطور كلي به چند نكته اشاره مي نماييم.

نكته اول: چنانچه زن و مرد شناخت كاملي نسبت به نيازهاي يكديگر داشته باشند و به آن نيازها نيز توجه كنند در آن صورت اين اتفاق به ندرت پيش خواهد آمد.

نكته دوم:آسيب شناسان اجتماعي معتقدند كه تنوع‌طلبي، عدم جذابيت همسر، عدم ارضاي نيازهاي جنسي، ضعف اعتقادات مذهبي و پايبند نبودن به سنت‌ها از جمله عوامل ارتباط زن با ديگران است. كارشناسان در مورد دلايل بروز اين رفتار مي‌گويند: در بسياري از موارد اين ارتباط زماني روي مي‌دهد كه هيچ‌گونه پيوند عاطفي ميان زوجين وجود ندارد يا اين كه زن احساس مي‌كند از نظر عاطفي به شخص ديگري غير از همسر خود علاقه پيدا كرده است و از صحبت كردن و در ميان گذاشتن افكار و علايق خود با شخص دوم لذت مي‌برد و كم‌كم به اين نتيجه مي‌رسد كه اوقات فراغت خود را به جاي اين كه با همسر خود بگذراند با ديگري سپري كند.

از سوي ديگر اغلب اينگونه زنان در توجيه رفتار نادرست خود، رفتارهاي زشت، نق زدن‌هاي دائمي و نزاع‌ها و مجادله‌هاي همسر خود را عامل رفتار خود مي‌دانند و معتقدند كه اين ارتباطات بهترين راه فرار از خانه و خانواده است. همين زنان عدم جذابيت همسر خود را از عوامل ديگر مي‌دانند و گله‌مند هستند از اين كه همسرشان ديگر مانند سابق به ظاهر خود نمي‌رسد و توجه چنداني به آرايش و پوشش خود ندارد.

نكته سوم:هيچ وقت اين موضوع را با او بصورت مستقيم مطرح نكنيد.اجازه ندهيد حريم كلامي بين شما از بين برود.اگر زن احساس نمايد ديگر در اين موارد حريمي بين او و همسرش وجود ندارد وارد مرحله ديگر مي شود و اين موضوع حالت عادي در منزل به خود بگيرد.

نكته چهارم: اگر واقعا به اين موضوع يقين داريد و سعي داريد زندگي مشترك را همچنان ادامه دهيد سعي نماييد موضوع را مخفي نگه داريد و شرايط را تغيير دهيد و به او اعتماد نماييد و بجاي تحقير او راهكارهاي زير را در زندگي خود عملي سازيد.در مورد دوست خود هم رابطه را بطور كامل قطع نماييد و از اين به بعد مواظب ارتباطات دوستانه خود باشيد.اما اگر قصد ادامه زندگي را نداريد از طريق قانوني اقدام نماييد. 

اما در اين شرايط چه بايد كرد؟

1- افكار و تمايلات خود را با او در ميان بگذاريد

نبايد انتظار داشته باشيد كه او به صورت اتوماتيك همه افكار شما را حدس بزند. خيلي راحت هر چه را كه در ذهن خود داريد با همسرتان در ميان بگذاريد. آنوقت ديگر غصه نمي خوريد كه چرا به من اهميت نمي دهد و …. باور كنيد كه نااميدي ها شما تنها با بازگو كردن افكارتان پايان مي پذيرند.

2-به خاطر دلخوري هاي فردي او را از رابطه جنسي محروم نكنيد

اگر از دست او ناراحت هستيد، بهتر است مشكلات خود را با گفتگو حل و فصل نماييد. خودتان قضاوت كنيد: در يك ماه گذشته چند مرتبه به دلايلي از قبيل اينكه خسته ام، سر درد دارم، و يا حوصله ندارم همسرتان را از خود رانده ايد؟  

3- تصميمات او را جدي تلقي كنيد

اين مورد به عنوان يكي از بزرگترين مباحث مشكل آفرين در روابط محسوب مي شود. خانم ها دوست دارند همه چيز مطابق ميل خودشان باشد. ولي توجه داشته باشيد كه نمي بايست نسبت به خواست ها و نيازهاي همسرتان بي توجهي نشان دهيد. بهتر است با اين حقيقت روبرو شويد: اگر احساس مي كنيد كه با او همفكر نيستيد، پس در وهله اول چرا پيشنهاد ازدواج او را قبول كرديد؟ بايد به همسر خود احترام بگذاريد؛ اگر قرار باشد تمام مدت به او بي توجهي كنيد، براي حرف هايش ارزش قائل نشويد، او را كوچك و خوار كنيد و صرفاً در مورد تمام مسائل شكايت كنيد، مطمئن باشيد كه اينگونه مشكلات برطرف نخواهد شد.

4- به زيبايي خودتان اهميت بدهيد

به ظاهر خود اهميت بدهيد و به خودتان برسيد. لباس هاي زيبا و تميز بپوشيد و در مجموع ظاهرتان را آراسته نگاه داريد.

5 -قابل اعتماد و وفادار باشيد

دقت نمايد كه همسرتان نياز دارد كه شما قابل اعتماد باشيد و تا آخر عمر خود به او وفادار باقي بمانيد و در شرايط سخت زندگي همراهي اش كنيد.سعي نمايد در رفتار و گفتار اينگونه باشيد و به او هم نشان دهيد كه اينگونه هستيد.

6- از سرزنش دست برداريد و به او احترام بگذاريد

وقتي فرد به شخص مقابل احترام مي گذارد گويي به خودش احترام گذاشته به ويژه زمانيكه طرف مقابل همسرش باشد. او را به خاطر اشتباهاتش سرزنش نكنيد و دائماً تصميماتش را به باد انتقاد نگيريد.در شرايط عصبانيت خود را كنترل كرده و با بحث منطقي به دعوا خاتمه دهد.

7- اجازه دهيد از شما پشتيباني و حمايت كند

خداوند مرد را حامي زن آفريده است. آقايون از انجام اين كار لذت برده و احساس خوبي پيدا مي كنند. برخي از خانم ها زياد از حد مستقل هستند و تصور مي كنند كه اگر مردي بخواهد از آنها حمايت كند شخصيتشان زير سوال مي رود. 

8- خوش اخلاق باشيد

همه انسانها در زندگي خود به دنبال “آرامش” هستند، مي خواهند اوقات خوشي را داشته باشند، و از زندگي لذت ببرند، بنابراين خوش مشرب باشيد، به سرعت عصباني نشويد، و داد و فرياد كردن را هم به كلي فراموش كنيد.

9- بگذاريد با خودش خلوت كن

فضايي را ايجاد نمايد كه بدور از همه صحبتها ايشان با خود خلوت نمايد.معمولا اگر مردي اين فضا را نياز داشته باشد كمتر صحبت مي نمايد و بيشتر در خود فرو مي رود پس فضاي لازم را به او بدهيد تا ذهن خود را متمركز كرده و افكار خود را منسجم سازند. اين كار احساس خوبي در او ايجاد مي كند و سبب مي شود كه بعداً سرحال تر و با نشاط تر شوند.لذا اگر از شما درخواست كرد كه او را راحت بگذاريد، بهتر است كه اين كار را انجام دهيد، اما قبل از بيرون آمدن از اتاق ابتدا محبت خود را به او نشان بدهيد و سپس او را تنها بگذاريد.

10-اجازه دهيد خودش باشد

براي برخي از خانم ها سخت است كه شوهرشان را همانگونه كه هست، بپذيرند و دوست بدارند. بيشتر خانم ها تمام مدت در تلاش هستند كه مدل مو، طرز لباس پوشيدن، شغل و حتي دوستان شوهر خود را عوض كنند و آنها را مطابق با معيارهاي فردي خود تعديل نمايند. چرا به جاي حرص خوردن آنها را همانگونه كه هستند قبول نكرده و از زندگي لذت نبريم؟

11- غذاي هاي مورد علاقه اش را درست كنيد

غذاي مورد علاقه اش را درست كنيد و يك زمان و مكان آماده را براي صرف غذا تهيه نمايد. زمانيكه او خسته از كار روزانه به خانه باز مي گردد و با اين صحنه مواجه مي شود بسياري از نارحتي ها برطرف مي شود .

12- چيزي كه نياز دارد را برايش بخريد.يك هديه كوچك و در عين حال كارامد كفايت مي كند.

13- از او بخواهيد كه كمكتان كند

در روزها تعطيل كه در خانه هستيد و برنامه تفريحي نداريد از او بخواهيد كه در كارهايي كه انجامش برايتان اندكي دشوار است به شما كمك كند. با اين كار هم وقتتان پر مي شود و هم احساس مردانگي بيشتري به او دست مي هد.

14- فعاليت هاي دو نفره انجام دهيد

ببينيد همسرتان به چه كارهايي علاقه دارد و بعد با هم براي انجام آنها برنامه ريزي كنيد. اگر علاقمند به فعاليت هاي ورزشي است مي توانيد به كوهپيمايي برويد و…

15- ببينيد به چه چيزهاي علاقه دارد و چه چيزهاي را دوست ندارد

هر كس دوست دارد زندگي اش را آنطور كه مي خواهد اداره كند و خودش نقش اول زندگي اش را بازي كند. بنابراين مهم است بدانيد كه او به چه چيزهايي علاقه دارد و از چه چيزهايي دوري مي كند. سعي كنيد كارهايي كه دوست ندارد را انجام دهيد.

16-به او عشق بورزيد

شايد اين مسئله بسياري از خانم ها را متعجب كند، اما آقايون هم دوست دارند كه عاشق شوند و در مقابل عشق دريافت كنند. خيلي از خانم ها تصور مي كنند كه اگر با همسر خود سرد و بي احساس برخورد كنند بهتر است. متاسفانه تفكر نادرستي است؛ تا جايي كه مي توانيد خود را نسبت به او علاقمند نشان دهيد چراكه آقايون به دنبال همسري هستند كه به آنها علاقه داشته و مجذوبشان باشند. به هر حال مي توان گفت مردها به طور كلي به دنبال زني هستند كه بتوانند زندگي خود را با او قسمت كنند، لذت ببرند و در كنار هم به آرامش برسند.

ما هم در كنار حرم كريمه اهل بيت حضرت معصومه سلام الله عليه براي شما انسانهاي خواستار پاكي دعا مي كنيم و منتظر نظر شما نسبت به اين مطالب هستيم تا در كنار يكديگر به سمت وضعيت مطلوب حركت نماييم

خوشحاليم شما مخاطب ما هستید اميدواريم راهنماي خوبي در رابطه با این موضوع برای شما باشيم.

پرسشگر گرامی عوامل زیادی در این بی علاقگی و بی حوصلگی و عدم تمركز دخیل هستند که بهتر است با شناسایی و با برطرف نمودن آنها به علاقه خود به تحصیل بیافزاید و در مسیر دانش همچنان باقی بمانید. لذا مطالعه این مطالب و عملی ساختن راهکارهایی که بیان می شود می تواند در تغییر این حالت موثر باشد.

همانطور که خودتان می دانید موفقيت در تحصيل و ایجاد انگیزه و حال و حوصله درس خواندن بسته به عوامل چندى به شرح زير است: 1. ميزان تلاش و كوشش، به گونه‏اى كه بر اساس برنامه‏اى منظم صورت گيرد و نتيجه چنين تلاشى، متناسب، با ميزان صرف وقت باشد به طور مسلم كوشش‏هاى منظم و پيگير در تسلط به موضوع درس، نقش مؤثرى ايفا مى‏نمايد. 2. انگيزه و علاقه، كه عاملى درونى است و با روشن شدن هدف درس، بستگى و ارتباط مستقيم دارد. 3. تجربيات قبلى، كه مفهوم دقيق آن، برخوردارى از پيش مطالعه فردى در زمينه درس جديد مى‏باشد. 4. تمركز و دقت به گونه‏اى كه ذهن با تمام توانايى و قدرت جذب اطلاعات علمى در حوزه درس مورد نظر فعال باشد. 5. برقرارى ارتباط منطقى و معنادار بين بخش‏هاى مختلف درس مورد نظر به گونه‏اى كه «اصل پيوستگى» به عنوان يكى از اصول مهم يادگيرى حفظ شود، چنان‏چه سعى نمائيد مطالب درسى را به صورتى مرتبط با يكديگر در نظر گرفته و تأثير حذف يا اضافه مطلبى را در آنها بررسى كنيد، يادگيرى پايدار و پابرجايى را احراز كرده‏ايد. 6. بهره‏گيرى از تلقين مثبت، چنان‏چه تحت تأثير افكار منفى قرار گيريد و در مقطعى از دوران تحصيل، باور كنيد كه فردى ناموفق و بيهوده هستيد، عملاً رفتار و كردار شما متأثر از چنين وضعى خواهد شد و نتيجه مطلوبى به بار نخواهد آمد. ليكن با تلقين جنبه‏هاى مثبت و سازنده به افكار اميدبخش و متعالى دست خواهيد يافت و تداوم چنين افكار و حالاتى در نتيجه كارتان چشمگير خواهد بود. 7. توكل به خداى متعال را در هيچ لحظه‏اى از زندگيتان از دست ندهيد، بلكه در مواقع حساس و دشوارى كه برايتان پيش مى‏آيد، بيشتر از هميشه به نيروى ايمان به خدا، تكيه كنيد و او را در همه حال ناظر بر خود و پشتيبان واقعى‏تان بدانيد. در چنين صورتى به يارى حق، موفقيت در انتظار شما خواهد بود. 8. راهكار اساسي در تحصيل موفق، كسب انگيزه و تقويت نشاط و شادابي درسي نهفته است. همانطور که می دانید یادگیری به انگیزه نیاز دارد. انگیزه میل و رغبت برای رسیدن به یک هدف معین است. هر چه انگیزه بیشتر باشد، فرد در راه رسیدن به آن هدف کوشش و فعالیت بیشتری می‌کند. بسیاری از ما افرادی را می‌شناسیم که مثلا در درس ریاضی ضعیف هستند و اطلاعات بسیار کمی درباره آن دارند، در حالی که در فعالیت‌هايی مانند فوتبال وضع بسیار رضایت بخشی دارند، فرق بین معلومات او در زمینه ریاضی و فوتبال به میزان علاقه و انگیزه او بستگی دارد. نکته مهم در ایجاد انگیزه این است که راهكار اساسي تحصيل موفق در كسب انگيزه و تقويت نشاط و شادابي درسي نهفته است. بى‌حوصله بودن در يك معنا چيزى جز عدم رغبت و انگيزه و به دنبال آن رنج بردن از كار و موقعيت مورد نظر نيست كه بعد از مدتى نشانه‏هاى بى‌رغبتى زائل مى‏گردد ولى رنج‏آور بودن آن كار و يا موقعيت همچنان به حال خود باقى مى‏ماند لذا راهكار اساسى در كسب انگيزه و تقويت نشاط و شادابى درسى نهفته است و بايد به اين كار اهتمام ورزيد. بنابراين براى افزايش سطح انگيزه راهكارهاى زير را عملى سازيد.

1-  ليستى از توانمنديهاى خود تهيه كرده و روزى دو يا سه بار با صداى بلند آن را بخوانيد مثلًا بگويند من شخص با استعدادى هستم، من در در س ریاضی فرد توانمندی هستم من….

2-  ليستى از فوائد مادى، معنوى، موقعيتى درس خواندن و كسب موفقيت تحصيلى تهيه نموده و آن را هر روز مرور كنيد و هر روز چند دقیقه بر روى يكى از آن فوائد فكر كرده و چند سطر درباره آن مطلب بنويسيد و اين عمل را براى يكايك فوائد انجام دهيد و بعد هر كدام كه براى شما خوشايندتر بود را گاه گاهى مطالعه و به آن بيافزائيد.

4- ليستى از پيامدهاى منفى درس نخواندن، مانند عدم موفقیت تحصیلی و يا نرسیدن به آرزوها و… را تهيه و با تأمل در مورد يكايك آنها اين پيامدهاى منفى را براى خود جدّى، بزرگ و معضل آفرين معرفى كنيد.

5-  براي حفظ و جلب انگيزه لازم سعي كنيد طوري برنامه ريزي نماييد تا ديگران هم در آن سهيم شوند مثلا درس را به اتفاق يكي از دوستان خود مطالعه كنيد و يا مباحثه كنيد.

6- هرگاه در اجراي برنامه تحصيلي خود موفقيت داشتيد خود را تشويق كنيد و پشتكار خود را افزايش دهيد.

 7- هرگز در كارها نااميد نشويد و با حالت تهاجمي براي پي‌گيري و به انجام رساندن كارهاي ناقص و ناموفق، جديت به خرج دهيد. كارهايي را كه به عهده مي‌گيريد ناتمام رها نكنيد و آنها را به نحو احسن و تا رسيدن به نتيجه مطلوب ادامه دهيد.

8- هر شب قبل ازخوابيدن، فعاليتهاي روز جاري را محاسبه كرده وميزان موفقيت خويش را ارزيابي كنيد.

9-  تلاش کنید با اعضای خانواده روابط نزدیک و صمیمی داشته باشید، چون در هنگام درس خواندن به حمایت و کمک و آرامش نیاز خواهید داشت. سعی کنید در کنار خانواده ی خود، اوقات خوش و مرفحی داشته باشید

10 -سعی کنید خیلی خوب و دقیق و منطقی (به دور از حرف و سخن دیگران ) به علایق و استعدادها و تواناییها و اهداف خود فکر کنید تا جایی که برای خودتان ، قانع کننده و آشکار باشد.

11- وقتی موفقیتی بدست می آورید هر چند هم که کوچک باشد ، معتقد باشید که آن در نتیجه ی سعی و تلاش شما بوده ، نه شانس و اتفاق و…

12- شما برای کسب انرژی لازم برای رسیدن به یک هدف  باید انگیزة قوی داشته باشید. انگیزه هم وقتی قوی می‌شود که درونی و خودجوش باشد نه بیرونی و با زور. یعنی اینکه شما معتقد به ادامه تحصیل و داشتن زمینة شغلی مناسب باشید ،نسبت به مطالعه ، سطح سواد، موقعیت اجتماعی و… احساس نیاز کنید، از خواندن مطالب مورد علاقة خود لذت ببرید و نسبت به عملکرد خود احساس رضایت داشته باشید. نه اینکه به خاطر ترس از حرف دروهمسایه و فامیل ، به خاطر اینکه پدرو مادرم از من خواستند و چنین انتظاری دارند، درس بخوانید ، این دلایل شاید برای ایجاد انگیزه خوب باشند ولی برای پایدار نگه داشتن انگیزه به دلایل و عوامل درونی نیازمندیم.