رفتار خوب در کودک
رفتار خوب در کودک چگونه نهادینه میشود
دراین مقاله به سه توصیه کارآمد در اخلاق و رفتار با بچه اشاره شدهاست تا به کمک آنان رفتار خوب در بچه شما نهادینه شود.
ما والدین زیادی را میشناسیم که از اخلاق و رفتار بد طفل خویش با گفتن جملههایی همانند: «وی حرف گوش نمینماید»،
«مدام ساز مخالف میزند»؛ «خیلی بد صحبت میکند»؛ «جواب منرا میدهد» ناراضی می باشند.
به این ترتیب متوجه شدیم که معمولا پدر و مادر بر رفتار منفی طفل خویش متمرکز میگردند و همیشه با جملههای منفی از اخلاق بد وی صحبت مینمایند. با این وجود چطور میتوان به برقراری اخلاق خوب در بچه کمک کرد.
مثبت صحبت کنید
پژوهش های زیادی در حوزه روانشناسی مثبت و عصبشناسی، نشان دادهاند ظاهر گفتار یا این که اخلاق و رفتار ما، قادر است باطن مارا تغییرو تحول دهد. همینطور، مغز ما پیامهای مثبت را بهتر از پیامهایی با ظاهر منفی میفهمد.
بهعوض این که بگوییم: «فریاد نکش» می توانیم بگوییم: «لطفا آهسته حرف بزن»؛ بهجای «ندو» بگوییم: «راه برو»، بهجای گفتن «خواهرت را نزن» بهتر میباشد گفته شود: «با خواهرت مهربان باش».
اعتمادبهنفس از عزتنفس به وجود میاید
با برچسب زدن به بچه مانند: «وی یک دلقک میباشد»، «وی همیشه دیر میکند»، «وی هنرمند بستگان میباشد»، «وی روشنفکر میباشد» و از این قبیل جمله ها، به وی نقشی را القا میکنید که دیگر نمیتواند از آن خارج گردد.
بهمرور زمان این برایش خستهکننده خواهد بود حتی چنانچه این برچسب مثبتی باشد. یادتان باشد مهم این میباشد که مدام بهجای شخصیت یک فرد، عمل اورا قضاوت کنیم. بهعنوان مثال در صورتیکه پسر شما عروسک خواهرش را شکسته است ، بهعوض این که به وی بگوییم:
«تو خیلی بدجنس هستی»
بگوییم:
«شکستن عروسک خواهرت، ممنوع میباشد.»
به همین ترتیب بهتر است به بگویید:
«زمانی داشتی ورزش میکردی و ناگهان افتادی، دوباره شروع کن! این حادثه در ورزش پیش میاید.» تا اینکه با دیدن زمین خوردن وی بگوییم: «چقدر دست و پا چلفتی هستی!»
بنابراین شما بچه را قضاوت نمیکنید بلکه اخلاق اورا به چالش میکشید. این شیوه کمتر اورا آزار میدهد. به یاد داشته باشید وی هم مثل شما قادر است اشتباه نماید.
کتاب « راهنمای کامل تربیت کودک » به شما در جهت یافتن جوابهای مطلوب برای اکثری از مسائل رفتاری کودکتان که به طور روزانه با آن مواجه میشوید کمک مینماید.
رفتار خوب در کودکان
ارزش گذاشتن
بچه با یک نقاشی خوشگل از مدرسه به منزل میاید. شما متوجه می شوید که چندان نتوانسته است در نقاشی خویش، منظورش را برساند؛ بچه شما تصور مینماید یک دایناسور کشیده است البته از نگاه شما یک طرح کوبیسم میباشد. به وی چه خواهید گفت؟
حتی چنانچه آنچه میخواسته بکشد، عالی از آب درنیامده باشد، میتوانید به نکتههای باارزش این نقاشی یا این که هر کار خوبی که آن روز انجام داده است اشاره نمائید و این چنین از وی تعریفوتمجید و به برقراری آن رفتار خوب در طفل خویش کمک نمائید.
بهعنوان مثال بگوید: «من از رنگهایی که استفاده کردی خیلی خوشم میاید»، «اتاقت را خیلی عالی مرتب کردی»، «متشکر که گذاشتی با تلفن حرف بزنم»، «در خرید امروز خیلی کمکم کردی»، «آفرین، تو خیلی خوب تمرین کردی و ابدا ناامید نشدی.»
اصل این نیست که به بچه اعتمادبهنفس کاذب بدهیم. بر اساس نظریه توماس بری برازلتون، کارشناس کودک ها، خردسالان برای موفق شدن، نیاز به تعریفوتمجید دارند.
با این وجود، زیادهروی دراین دستور نیز، میتواند سبب ایجاد فشار زیادی بر وی شود. عیبجویی به وی آسیب میزند و عزتنفسش را کم مینماید و جلوی حرکت اورا میگیرد. مهم این میباشد بدانیم تا چه اندازه و چطور از وی تعریف و تمجید کنیم.
تقویت رفتار خوب در کودک
چهطور اخلاق خوب در طفل تقویت میشود؟
گهگاه میبینیم پدر و مادر دقت زیادی بر رفتارهای منفی طفل خویش دارند و این مطلب طفل را آزار میدهد. شیطنتها، اشتباهات، حرف گوش نکردنها، موج مخالفت، سکون، فحش، خشونت،
رفتارهایی بسیار طبیعی میباشند برای اینکه پدر و مادر را به عکسالعملی وادار نمایند. خردسالان این را میدانند. کودکی که میخواهد توجه والدین خویش را جلب نماید، بهشکل خودآگاه و ناخودآگاه با انجام این رفتارهای منفی، خود را نشان میدهد.
چرا این جریان پیش میاید؟ این جریان از یک سیستم بسیار معمولی و منطقی پیروی مینماید که از گذشته تا به امروز همچنان بوده است . هرچه بیشتر بر اخلاق و رفتار بد طفل خویش تمرکز کنیم،
واکنش نشان دهیم و آن را خارج از کارهای نرمال نشان دهیم، این پیام را به ذهن طفل خویش میفرستیم که «چنانچه میخواهی کل وقت و انرژی والدین به تو اختصاص یابد،
شیطنت بکن، مسئولیتهایت را انجام نده، به حمام نرو، خواهرت را بزن، به معلمت فحش بده، سیگار بکش و … . میتوانی مطمئن باشی والدینت واکنش نشان خواهند داد و سایه به سایه دنبال تو می آیند. آنان مسلما همیشه به تو توجه خواهند کرد.»
گهگاه از کودکها میشنویم: «پدر و مادرم همیشه حواسشان به خواهر یا برادرم میباشد درحالیکه او خیلی اذیت میکند اما من نه! حال میفهمم که عاقل بودن ابدا خوب نیست و من هم بایستی مثل وی بشوم. اکنون آنان به من هم توجه مینمایند.»
حال چه طور از این تسلسل باطل رها شویم؟
راهحل آنقدر ساده میباشد که شما هم آسانی آن را تایید خواهید کرد؛ البته با وجود آسانی، راهکاری بسیار مفید میباشد. درحالتی که میخواهم رفتار خوب در بچه من تقویت گردد، بایستی بیشتر از رفتارهای بد، به رفتارهای صحیح وی توجه کنم و عکس العمل نشان بدهم.
رفتار خوب در کودک
برای خدمات مشاوره ای می توانید به وب سایت ما و یا به پیج اینستاگرام ما سر بزنید.
سرزنش کردن کودک
این به معنی بیتوجهی به اخلاق و رفتار بد کودکمان نیست. بدین معنا میباشد که من کل رفتارهای خوب کودکم را میشناسم، اهمیت میدهم، توجه میکنم و تشویق میکنم.
به وی نشان میدهم با داشتن این رفتار خوب چه نتایجی را خواهد داشت: پدر و مادر از وی راضی خواهند بود، بدین رفتار خوب شناخته خواهد شد، پدر و مادر بسیار آهستهتر خواهند بود، میتوانند فرصت بیشتری را به بازی اختصاص دهند و به بچه خود نیز افتخار خواهد کرد.
رفتار خوب در طفل میتواند صورتهای مختلفی داشته باشد: انجام مسئولیت بدون یاداوری مکرر، آرام شدن در هنگام عصبانیت شدید، مستقل بودن، منظم بودن در کارها، آماده کردن وسایل صبح فردا از شب قبل … بهعنوان سرپرست، من به کودکم میگویم که چه انتظاراتی از وی دارم و هر هفته روی تنها سه تا از آنان تمرکز میکنم:
«من تکالیفم را بدون تاخیر در ساعت شش انجام میدهم»، «پیش از شام کیف فردایم را آماده میکنم» و «من دیگر موقع عصبانیت دفترم را پرت نمیکنم» اینها نمونههایی از جدول انرژی مثبت می باشند که بسیار از پدران و مادران را از ناامیدی نجات داده است و شما هم میتوانید بهآسانی آن را بر پایه ی سن طفل و با انتخاب خویش انجام دهید.
جدول انرژی مثبت چیست؟
جدول انرژی مثبت یک مدل آموزشی نیست و برای همیشه نباید استفاده شود. در عوض راهکاری میباشد برای اینکه از یک تکرار بیهوده خلاص شویم. برخی از پدر و مادر میگویند کهاین سبک آموزشی خوبی نیست.
ما کاملا موافق هستیم، با این وجود زمانی طفل در یک رفتار نامناسب گیر افتاده است و با همه درخواستهای پدر و مادر مخالفت مینماید، این راهحل میتواند آغاز خوبی باشد. با گذشت زمان، دیگر نیازی بدین سازوکار نخواهد بود.
هدف جدول انرژی مثبت، گذاشتن تمرکز بر رفتاری درباره رابطه ها بین طفل و والدین خواهد بود. قانون بازی بایستی از قبل مشخص و معلوم باشد:
یک علامت سبز برای زمانی کار مشخص و معلومگردیده را انجام دهد و در غیر این شکل علامت قرمز رنگ میگیرد.
چنانچه در پایان بازی ۴ تا ۳ علامت سبز داشته باشد. جایزهای خواهد داشت. این پاداش قطعا دریافت یک کادو نیست؛ بلکه بیرون رفتن، اجازه یک ساعت بیشتر تلویزیون نگاه کردن یا این که بازی با مادر هم میتواند پاداش وی باشد.
دریافت هر علامت سبز را به وی تبریک بگویید البته برای نشان قرمز رنگ چیزی نگویید. همین که نشان قرمزرنگ را در جدول میگذارید کافی میباشد. اورا تهدید نکنید: «در شرایطی که این کار را نکنی، نشان قرمزرنگ خواهی داشت» برای جلوگیری از داد و ستد و متهم کردن، هر روز به حساب همان روز برسید.
در پایان هفته، درصورتیکه نشانهای قرمز رنگ بیشتر بودند، دنبال تکرار پیامهای اخلاقی نروید؛ بلکه طفل خویش را تشویق نمائید تا در مسیر یک رقابت مثبت قرار گیرد: «مطمئن هستم هفته آینده میتوانی موفق شوی، میدانم کهاین هفته هم سعی خودت را کردی.»